In mijn vorige blog schreef ik over worstelen met je burn-out of herstellen van je burn-out. Het verschil tussen worstelen of herstellen zit ‘em in je manier van denken. Gegeven in dus, dat je moet veranderen op een dieper niveau, op overtuigingsniveau, zodat je gaat leven op een manier die passend(er) is bij jouw lichamelijk, mentale en psychische vermogens. Ik kreeg van verschillende kanten te horen: Veranderen is eng/spannend. Hieronder volgen een paar zienswijzen… misschien herken je jezelf erin.
Enkele voorbeelden:
💃 Ik werd er zelf woest van dat ik hoorde/las dat ik moest veranderen toen ik net in de burn-out zat. HOE dan?? Ik had al zo weinig energie, en dan OOK nog dingen op een andere manier doen? Een beetje ‘uit gaan proberen wat werkt’? Het frustreerde mij echt en ik geloofde ook niet dat dat mij zou helpen.
💃Een klant zei vorige week: Ik vind het eng om te veranderen omdat ik dan niet weet wat voor mens ik word. Nu weet ik hoe dingen uitpakken, als ik ze doe zoals ik ze doe. Het is qua energie niet altijd handig, dat weet ik. Maar toch is het eng om ze anders te doen, want ja… wie zegt er of dat wel werkt?
💃In gesprek met een andere moeder vertelde zij dat ze niet weet wie de ballen op gaat vangen, die zij laat vallen als ze dingen anders gaat doen. Ik vroeg haar wat ze het meest spannend vond aan veranderen. Toen kwam dit antwoord. Ken je dat gevoel, dat je er in sommige taken alleen voor staat? ‘Als ik het niet doe, doet niemand het’ zeg je tegen jezelf. En vaak zijn het dingen die wel ECHT moeten gebeuren.
Gezien deze reacties leek het me handig om een aantal praktische handvatten op een rijtje te zetten. Zo ben ik: Het moet praktisch toepasbaar zijn, anders heb je er geen reet aan. Toch? Is mijn ervaring tenminste. Als je zelf moet gaan bedenken hoe je theorie om moet gaan buigen naar jouw dagelijkse praktijk komt er niks van. Met een gezin heb je namelijk regelmatig niet de tijd om een gedachte af te maken. Dus bij deze wat voorzetjes… Doe er je voordeel mee J
‘Veranderen’… Lekker vaag!
Mijn man doet een HBO-opleiding bedrijfskunde. Een van de vakken die hij heeft gehad heet Verandermanagement. Jaja… Een heel vak. Inclusief tentamen. Op HBO-niveau. Wekenlang. Zijn conclusie: Nu weet je eigenlijk nog steeds net niks. En op de een of andere manier denken wij toch dat ‘we wel even kunnen veranderen’. Zo werkt het dus gewoon niet. Niet omdat het per se moeilijk is, maar omdat het een langdurig proces is. Van vallen, opstaan en weer doorgaan. Verlies je nu de moed? NIET DOEN!! Ik zet ‘veranderen’ alleen even in een realistisch perspectief voor je. Zodat jij het jezelf niet (meer) kwalijk neemt als iets niet in een keer lukt!
Daarbij is de term veranderen ontzettend vaag. WAT wil je veranderen? HOE ga je dat doen? WAT heb je daarvoor nodig en HOE check je het resultaat? Voorbeeld: De halve wereld wil gezonder gaan eten. Zo formuleren zij hun voorgenomen verandering ook: Ik wil gezonder gaan eten. Als ze dan 3 dagen onderweg zijn en een zak chips uit de kast trekken die ook nog leeg gaat, is ‘het’ mislukt. Weg motivatie. Weg voornemen. Hallo frustratie en schuldgevoel.
MAAK HET KLEIN
Zoiets als ‘gezonder gaan eten’ bestaat uit 1000 kleine stapjes. Maak die helder voor jezelf. (Of in ieder geval de eerste 3, de rest komt dan wel) Zelf ben ik begonnen met het drinken van een groot glas lauw water, zodra ik ‘s morgens beneden kwam. Het werkte, want ik had toen een hele lage bloeddruk. Door mijn systeem te vullen met vocht, trok die bloeddruk ook wat bij. Ik merkte dus met een kwartier resultaat. Dat is niet met elk stapje zo. Maar 2,5 liter water drinken op een dag is wel voor elk mens gezond! Ik begon met dit stapje, omdat ik dat zag zitten. Nog voordat ik ermee begon voelde ik: Yess, dit is haalbaar! Dit kan ik volhouden!
Bij voorbaat enthousiast!
En dat moet je hebben. DAN is je voorgenomen stapje klein genoeg. Als je er echt enthousiast over kan worden bij voorbaat, omdat je zeker weet dat dit een haalbare stap is voor jou, in jouw huidige situatie.
Kun je er niet enthousiast over worden? Voelt het vooral als een opgave om die bedachte stap te gaan zetten? Dan beloof ik je nu alvast: Dan ga je het waarschijnlijk niet lang volhouden. Niet omdat jij een loser bent (mocht je dat tegen jezelf vertellen) maar omdat het niet een stap is die past bij jouw proces op dit moment.
Dus…Was jij van plan iets te veranderen? Bedenk dan heel concreet wat je precies wilt veranderen. Voelt dat ALSNOG als een opgave? Bedenk dan een nog kleiner stapje.
Je kunt beter iets mini-kleins doen, en daarmee elke dag een succeservaring opdoen, dan iets groters, en binnen een week afhaken. Omdat het niet voor jou zou werken. Toch?
Veranderen=nieuw=eng
Ons brein werkt nou eenmaal zo, dat we het graag bij het oude vertrouwde laten. Heeft ook een doel, want dat zorgt ervoor dat je geen impulsieve, gevaarlijk, ondoordachte dingen doet. Maar verandering is natuurlijk niet per definitie gevaarlijk. Best lastig dat ons brein dat verschil dan weer niet maakt! Realiseer je dus, dat je allerlei gedachten gaat krijgen die jou afremmen in je verandering. Puur omdat je hoofd en lijf het liever laten zoals het is.
Je moet iets 30 tot 50 keer gedaan hebben, wil je je een beetje comfortabel gaan voelen bij een nieuwe gewoonte. 30 tot 50 keer!
Dat is dus 7 weken lang iets ELKE DAG doen…
Je weet niet hoe het uitpakt, als je iets op een andere manier aanpakt. Vaak wil je iets veranderen omdat je huidige manier van denken of handelen ook niet werkbaar of optimaal is voor je. Maar… je weet wel wat je hebt! Over die drempel mag je dus heen stappen. ‘Van proberen kun je leren’ roepen de kleuters ongeveer de hele dag hier in huis. Ze hebben wel gelijk!
De praktijk
Leg de lat laag… als je voorgaande alinea’s allemaal gelezen hebt, begrijp je waarom. Mini-kleine stapjes helpen je om iets beter vol te houden. Je brein en lijf zullen protesteren, maar die zijn gewoon bang omdat ze niet weten wat de uitkomst is. Ze vertellen niet per se de waarheid, aangezien angst een slechte raadgever is. Dat gezegd hebbende… gaan we nu naar de praktijk.
Ik ga je gewoon wat voorbeelden geven van die kleine stapjes. Zodat je gaat zien wat ik bedoel…
Veranderen betekent namelijk niet dat je een totaal ander mens wordt. Ook niet dat je allerlei ballen moet laten vallen. Maak het in je hoofd niet groter dan het is… wordt het alleen maar moeilijk van! De voorbeelden die ik noem bedenk ik nu niet even. Ze komen uit de praktijk. Uit verhalen van mijn klanten, volgers of uit mijn eigen ervaring.
Daarom weet ik zeker dat ze werken in de praktijk. Anders had je er geen reet aan, weet je nog! De moeite van het uitproberen waard dus!
- Ga na elk huishoudelijk klusje even zitten en haal een paar keer adem. Stel jezelf de vraag: Hoe staat het ervoor met mijn energie? Dan beslis je of je nog een klusje doet, of dat je even pauze neemt.
- Kijk naar wat je WEL hebt gedaan op een dag. Tel elke schone luier/opgeruimde vaat/lapje over het een of ander dan eens mee. ‘Ik heb niks gedaan vandaag’ gaat dan niet meer op.
‘Ik mag me voldaan voelen, want er is een hoop gebeurt’ is dan beter op z’n plek. (Ja! Gedachten kun je kiezen of corrigeren inderdaad!) - Vraag je af waar je ZIN in hebt. En geef jezelf dan ook toestemming om niets te doen, als je nergens zin in hebt, en met je boek op de bank te kruipen. (Ik hoor je al denken: Ja, maar… Dat is dus dat brein, dat denkt dat alles misgaat als je eens afwijkt van wat ‘normaal’ is)
- ‘Ballen hooghouden’ klinkt best zwaar. 24/7 jongleren. Dat kan geen mens! Door het zo te noemen, maak je dingen dus ook groot voor jezelf. Als je echt teveel doet, moet je misschien tijdelijk stoppen met een of enkele taken. Maar misschien doe je niet teveel, maar maak je het te groot. Dan kun je eens uitrekenen hoeveel tijd per week je kwijt bent aan een bepaalde taak of activiteit. Is dat wat je wil? Prima. Is het teveel? Doe er wat aan.
- Durf te gaan op de flow van de dag. Alles onder controle willen houden is echt een te hoge lat. Omdat het niet kan. Er gebeurt vaak genoeg iets onverwachts. Zie dat als iets wat bij het leven hoort, en niet als een persoonlijk falen omdat je er geen rekening mee had gehouden. Structuur is goed, het geeft houvast. Maar laat het geen controle worden.
- Doe klussen in fases. In het begin van mijn burn-out nam ik steeds 10 stuks wasgoed mee naar beneden. Dat was te overzien. (Nu spaar ik gerust 4-5 wassen op en vouw ik alles in 1x. Onee… OOK in 3 of 4 keer, want kinderen. Haha! Aan dit voorbeeld zie je dus ook dat je dingen die je nu anders gaat doen niet altijd zo hoeft te blijven doen!! Je veranderd mee met je energielevel, je levensfase, je gezin)
Maar ook de badkamer of de woonkamer kan in stukjes. Je kunt beter 3x 10 minuten pauze nemen, dan 1x een uur. Probeer maar uit! - Lees de bovenstaande ‘theorie’ nog eens door, over hoe veranderen werkt. Het zal je milder maken voor jezelf. Je gaat jezelf makkelijker wat meer tijd gunnen.
Laat je me weten wat jouw grootste inzicht is uit deze blog wat betreft veranderen?
Vind ik leuk!
💖Arja